Boeken over (feministische) zines – recensies

Af en toe heb je wat ontspanning nodig in deze wereld vol miserie of heb je nood aan ergernissen van je af schrijven of aan gelijkgestemde visies lezen. Zelf vind ik in “zines”* een uitstekend medium om me uit te drukken, afleiding te vinden en steun te krijgen. Op druilerige dagen zoals vandaag zit ik liefst met een dekentje en warme chocorijstmelk in een zetel zines te lezen en/of te schrijven. 🙂

* Zines zijn zelfgemaakte en in eigen beheer uitgegeven magazines, strips of boekjes. Soms worden ze ook fanzines genoemd. Feministes maken gretig gebruik van dit goedkope en toegankelijke papieren medium om hun ideeën, verhalen, informatie en netwerken te verspreiden.

Een doos vol zines – recensies deel 3

En hier zijn we weer met een vers hoopje zinerecensies! De zines die we hier bespreken zijn nog afkomstig van het Queer Zine Fest London 2013 (ja, ’t was veel leesvoer en dit is nog niet alles) en behandelen allerlei feministische en queer onderwerpen zoals riot grrrl, okselhaar, anarcha-feminisme, transmuzikanten, abortus, inspirerende vrouwen van vroeger en nu… Het zijn zines met posters, artikels, tekeningen, interviews, collages en strips, vanalles wat. Contactgegevens of websites waar je de zines kan bestellen staan telkens bij de recensie.

Binnenkort: recensies van zines van de Alternatieve Boekenbeurs in Gent, van een queer-feministisch festival in Leipzig, en geprinte zines die je online kan downloaden!

Wegwijs in de wereld van feministische zines

Hieronder vind je een lijst van interessante websites, informatie en projecten i.v.m. (feministische) zines. Deze lijst is uiteraard verre van compleet, maar dit is al een begin en kan je op weg helpen om de wereld van feministische zines te ontdekken! Ik heb er geen lijst van feministische zines bij gezet omdat die eindeloos lang zou zijn, maar je kan in plaats daarvan de recensies op deze blog lezen en in de catalogi van de distro’s die hieronder vermeld staan neuzen.

Tweede Sekse Blog Op Papier #2 is geboren!

De redactie van de De Tweede Sekse blog is trots om de geboorte van haar tweede spruit aan te kondigen! Een nieuw nummer van het blogzine is geboren en verkeert in uitstekende gezondheid! Haar naam is Tweede Sekse Blog Op Papier II.

Tweede Sekse Blog Op Papier #2:

Enkele jaren geleden brachten we ons eerste zine uit met een verzameling van inleidende teksten van de Tweede Sekse blog. Nu werd het hoog tijd voor een tweede nummer. Dit zine heeft als thema “activisme” en bundelt teksten over de feministische beweging van vandaag, machtstechnieken (in groepen en vergaderingen), waarom niet-hiërarchisch organiseren, vrouwengroepen/ruimtes, voorbeelden van feministische acties, en nog veel meer. Veel interessant leesvoer dat je hopelijk ook aanzet om zelf aan de slag te gaan en bij te dragen aan een feministische revolutie! 🙂

40 p. met een mooie rode cover en gebonden met rood garen
2 euro + verzendingskosten
mail naar / bestel via FEL

Tweede Sekse Blog Op Papier #2 in de maak!

Zoals je in onze oproep voor bijdragen al kon lezen, is er een nieuw blogzine in de maak! Aangezien we niet constant aan ons computerscherm gekluisterd willen zitten – maar wel willen informeren en geïnformeerd worden – publiceren we af en toe onze teksten in een zine, een zelfgemaakt low-budget boekje.

Het tweede nummer van De Tweede Sekse Blog Op Papier zal focussen op activisme en de feministische beweging. Je zal er tips in vinden voor feministische acties, we gaan na hoe en waarom je je op een basisdemocratische en feministische manier in groep kan organiseren, we kijken naar inspirerende voorbeelden van feministische acties en naar de zin en onzin van vrouwengroepen/vrouwenruimtes en we nemen tenslotte de huidige feministische beweging onder de loep. Zeker een handige publicatie als je zelf actief wil worden als feministe of een dosis verse inspiratie nodig hebt om je activisme verder te zetten!

Op zaterdag 12 april 2014 zal dit tweede nummer gepresenteerd worden op de Alternatieve Boekenbeurs in De Centrale in Gent op de stand van FEL. Kom gerust een kijkje nemen!

Een doos vol zines – recensies deel 2

Sinds de vorige editie van Een doos vol zines besloten we om de zinerecensies te bundelen, want er bestaan zo veel zines die het waard zijn om besproken te worden en er is te weinig tijd om er allemaal apart over te schrijven! De zines die deze keer besproken worden, zijn afkomstig van het Queer Zine Fest in Londen. Er staat ook telkens bij waar je ze kan aanschaffen. Ik heb een heleboel zines geruild en gekocht op dat Queer Zine Fest dus dit is nog maar een eerste lading. Wil je zelf een zine maken, kijk dan hier voor een handleiding en tips.

Doorbreek de Stilte – zine

Twee weken geleden vond Doorbreek de Stilte plaats in Gent, een ontmoetingsdag tegen geweld op vrouwen met verschillende workshops georganiseerd door Hollaback!Gent, FEL en enkele andere feministes met de hulp van de Vrouwenraad. Enkele foto’s kan je op de website van Doorbreek de Stilte zien.

Wie interesse heeft in het zine dat gemaakt werd n.a.v. Doorbreek de Stilte, kan dit voor 2 euro (+ verzendingskosten) bestellen via doorbreekdestilte.be@gmail.com of felfeminisme@gmail.com. Het is 48 pagina’s dik en staat vol interessante artikels, tekeningen en interviews over geweld op vrouwen, straatintimidatie, prostitutie, genitale verminking, wat doen als slachtoffer/overlever, wat doen als je een slachtoffer/overlever kent… Het zine zal ook verkocht worden aan de FEL stand op de Alternatieve Boekenbeurs op 12 april in De Centrale.

Oproep: bijdragen gezocht voor zine over geweld op vrouwen

GEZOCHT: bijdragen voor zine over geweld op vrouwen

Op zondag 9 maart organiseren FEL, Hollaback!Gent en andere Gentse feministes een dag met workshops rond geweld op vrouwen. Die bijeenkomst “Doorbreek de Stilte” zal doorgaan in De Trafiek in Gent. Meer daarover hoor je binnenkort!

Maar alvast dit: op die dag zullen we ook een zine (= zelfgemaakt en zelf gepubliceerd magazine) publiceren over geweld op vrouwen. En daarvoor hebben we jou nodig! We zoeken bijdragen, teksten, afbeeldingen rond het thema geweld op vrouwen die we in het zine mogen zetten. Dat kan bv zijn: persoonlijke verhalen, strips, tips om te reageren op straatintimidatie, hoe steun je overlevers van geweld, feministisch verzet tegen geweld, etc. Het zine zal in A5-formaat in zwart-wit gedrukt worden, dus hou daar best rekening mee. Stuur je bijdragen voor 20 februari naar doorbreekdestilte.be@gmail.com. Ook met vragen kan je bij dit e-mailadres terecht.

Tot 9 maart!

Website: Doorbreek de Stilte

Een doos vol zines – recensies deel 1

Zines (spreek uit als “ziens”) zijn een soort van zelfgemaakte magazines, maar toch verschillen ze ook heel hard van magazines, in vorm maar vooral in inhoud. Er bestaan een hele hoop – vooral Engelstalige – feministische zines en daar willen we op deze blog natuurlijk aandacht aan geven. Eerder hebben we al een tiental zines besproken. Die recensies kun je hier lezen.

De zines die ik zal bespreken zijn redelijk recent gepubliceerd (2012, 2013, sommige iets ouder en soms is de datum van publicatie niet vindbaar) en zouden nog beschikbaar moeten zijn bij de auteurs of bij zine distros. De meeste van deze zines heb ik gekocht/geruild/gekregen op Ieperfest en tijdens Ladyfest Berlin. In een volgend deel zal ik de zines bespreken die ik op Ladyfest Amsterdam en Queer Zine Fest London heb gevonden. Ladyfests, Alternatieve Boekenbeurzen, punkfestivals, etc zijn ideale plaatsen om zines te vinden, maar je kan ze ook online bestellen. Enkele Belgische mail-order zine distros zijn Mosh Potatoes en Airplane Food en ook FEL heeft enkele zines in stok. Soms kan je ook pdf-versies vinden die je zelf kan printen.

De Tweede Sekse Op Papier #2 – bijdragen gezocht

Beste lezer,

De redactie van De Tweede Sekse zoekt momenteel (gast)bijdragen voor het tweede nummer van ons “blogzine”. Dat blogzine is de papieren versie van de blog met een selectie van artikels. Het eerste nummer van De Tweede Sekse Op Papier was een introductie met de eerste teksten die op de Tweede Sekse blog zijn verschenen. Meer info over het eerste nummer en hoe je het kan bestellen, vind je hier.

Zine recensie: Scary Hairy

Deze maand (juli) is de Internationale Zine Maand. Vandaag staat er op de agenda: schrijf een zinerecensie! Het zine dat ik gekozen heb, heet “Scary Hairy”.

Als “harige” meid/vrouw, heb je soms wat bevestiging nodig dat het niet noodzakelijk is om je hele lichaam behalve je hoofdhaar te scheren of te epileren. Op zich weet je dat wel, maar er is al zoveel antilichaamshaar- en pro-uiterlijkheidscultuspropaganda, dat wat steun om gewoon jezelf te zijn een hele opluchting kan zijn. Scary Hairy is een fijn zine uit Nederland (geschreven in het Engels) met een mix van herkenbaarheid, hilariteit en … haar! Het bekritiseert niet enkel het taboe op lichaamshaar bij vrouwen, maar stelt ook vragen bij oncomfortabele kleren, seksuele intimidatie op het openbaar vervoer en antifeministische clichés. Als je liever tekst-heavy pamflet-achtige zines leest, ga je beter op zoek naar iets anders, want Scary Hairy staat vooral vol tekeningen en strips. Maar dat vond ik zelf net leuk.

Je kan Scary Hairy o.a. bij Active Distribution bestellen of mail naar de zineschrijfsters zelf: weakandlovely@hotmail.com.

Meer info over de Internationale Zine Maand:

• IZM (officiële website, maar niet meer up-to-date)
• IZM facebook
• Lijst van activiteiten (op Stolen Sharpie Revolution)
• Echo zines
• Spill the Zines

Meer zinerecensies op De Tweede Sekse:

• Scumgrrrls nr 16 en 17 – België
• Scumgrrrls nr 18 – België
• Shameless Magazine – Canada
• Shape & Situate – Verenigd Koninkrijk
• Echotopia – België
• Strip tips!
• Toilet Paper nr 19 – Duitsland
• Colouring Outside The Lines #6 – Verenigd Koninkrijk

Andere websites met zinerecensies:

• Zinebook
• The f-word
• Spill the Zines

Zine recensie: Colouring Outside The Lines #6

Over een week is het weer Internationale Zine Maand (juli) en om je goed voor te bereiden, kan je alvast een hoopje zines bestellen. Als inspiratie om zelf een zine te maken, of gewoon om interessant/grappig/rebels/inspirerend leesvoer te lezen voor het slapengaan, op de trein of in een parkje in de zon (als die ooit nog eens wil schijnen). Ik raad eigenlijk alle zines van Melanie Maddison aan: Shape and Situate, I’m Not Waiting, ReAssess Your Weapons en ook Colouring Outside The Lines (COTL).

COTL gaat al enkele nummers mee. Vorig jaar kwam #6 uit. Het is zoals steeds een goedgevuld zine vol interviews en met heel wat afbeeldingen in kleur en in zwart-wit. Melanie interviewt verschillende grafische ontwerpsters, illustratrices, striptekenaressen, zine-maaksters en beeldende kunstenaressen die ze bewondert. In dit nummer laat ze Lauren Denitzio, Fly, Megan Kelso, Chandler O’Leary en Jessica Spring, Allyson Mitchell, Caroline Paquita, Summer Pierre, Lindsay Starbuck, en Anke Weckmann vertellen over hun kunst, strips en tekeningen, over hun technieken en werkplaats, over hun motivatie en inspiratiebronnen, over zelfvertrouwen en ondersteuning, over samenwerking, over de overlapping van kunst met activisme, over het delen van vaardigheden en technieken, over het do-it-yourselfprincipe…

Zines zijn een ideaal medium om kennis te maken met kunstenaressen en illustratrices die anders weinig ruimte en zichtbaarheid krijgen, maar dat wel verdienen. Colouring Outside The Lines vervult die rol perfect. In dit nummer ontdek je interessante projecten en inspirerende kunst zoals de reeks portretten van Fly genaamd “Peops”, Allyson Mitchell’s “Killjoy’s Kastle the Lesbian Feminist Haunted House”, een reusachtige gebreide Vagina Dentata en FAG Feminist Art Gallery en het feministische collectief For The Birds uit New York waarvan Lauren Denitzio lid is.

Meer info op Melanie Maddison’s blog en de blog van Colouring Outside The Lines. Bestel hier haar zines.

Meer zinerecensies op De Tweede Sekse:

• Scumgrrrls nr 16 en 17 – België
• Scumgrrrls nr 18 – België
• Shameless Magazine – Canada
• Shape & Situate – Verenigd Koninkrijk
• Echotopia – België
• Strip tips!
• Toilet Paper nr 19 – Duitsland

Andere websites met zinerecensies:

• Zinebook
• The f-word

Zine recensie: Toilet Paper #19

Alva of Toilet Paper zine / photo taken from http://grrrlzines.net

Het is deze maand International Zine Month dus er wordt vanalles rond zines georganiseerd. Op de blog van Stolen Sharpie Revolution (naar het gelijknamige handboek over zines van Alex Wrekk, de beheerster van de blog) staat een lijstje van zineactiviteiten die je iedere dag kan uitvoeren. Vandaag is dat: “review a zine in your zine, on your blog, or on your facebook page”. Awel, we zullen er dan maar eens aan beginnen!

Het zine dat ik vandaag in de kijker wil plaatsen, is Toilet Paper Fanzine. Nummer 19 is niet het meest recente nummer vermoed ik dus vraag eerst na bij Alva, de schrijfster, welke nummers ze nog in stock heeft voor je een bestelling plaatst: alva@blockshot.de. (Zoals het e-mailadres aangeeft, zingt Alva in de band Blockshot die onlangs op Ladyfest Brussels speelden. Ze speelt ook in Tears For Barbarella, is actief binnen de riotgrrrl- en punksubcultuur en organiseert zelf optredens in en rond Bonn in Duitsland. Maar we zullen het nu vooral over haar zine hebben, en minder over haar muziek.)

Strip tips!

Stripland was lang een mannenland, maar niet meer sinds de Marjane Satrapi’s, Maaike Hartjes en Julie Doucets en vele anderen er hun plaatsje veroverd hebben. Er zijn behoorlijk wat strips die gemaakt worden door vrouwen op de markt vandaag de dag, vaak zelfs met licht of heel erg feministische thema’s of standpunten. Hier enkele feministische strips die mij bijzonder bevielen!

• The Complete Hothead Paisan: Homicidal Lesbian Terrorist – Diane DiMassa
  In welke bui je ook bent, deze strip zal je (nog) beter doen voelen! Hilarische patriarchaal-incorrecte lesbisch-feministische humor – de titel alleen al! – en zotte expressieve tekeningen. Hothead takes no prisoners and feels no guilt! En als je al die agressie en anarchie maar niks vindt, is er haar onweerstaanbare wijze kat!
• The Essential Dykes To Watch Out For – Alison Bechdel
  Ik heb ooit eens gehoord dat the L-word op deze stripreeks zou gebaseerd zijn. Niet echt een compliment vind ik, want DTWOF is vergelijkingloos goed (en ik heb een behoorlijke hekel aan the L-word). Alison Bechdel is tegenwoordig misschien meer gekend van haar grafische roman Fun Home – ook een aanrader – maar ze begon haar stripcarrière met een decennialange reeks over het dagelijks leven van een bende dykes. Enkele jaren geleden kwam er een verzamelbundel uit die de meeste van die stripjes bundelt. Zie ook de Bechdel test.

DIY: Hoe maak je een feministisch zine?

Wat is een zine?

Een zine is een zelfgemaakt en zelf uitgegeven magazine, stripverhaal of boekje. Je kan er vanalles in schrijven en/of tekenen – je hebt volledige inhoudelijke en vormelijke vrijheid. Meestal worden zines geruild, gratis weggegeven of aan kopiekosten verkocht. Feministische zines worden soms ook grrrlzines of femzines genoemd. Zines bestaan al vele decennia, maar vooral vanaf de jaren ’90 zijn vrouwen massaal begonnen met zines schrijven en publiceren.

Zinesters (= schrijversters van zines) moedigen hun lezeressen aan om zelf zines te maken of bijdragen op te sturen naar bestaande zines. Regelmatig vind je tips om zelf aan een zine te beginnen in deze zelfgemaakte alternatieve publicaties. Het gaat dus niet enkel om consumeren of passief lezen, maar vooral om creëren en actief bijdragen aan de zinecultuur. Dat is ook waar DIY – do it yourself – voor staat: vind je de bestaande media te commercieel, saai, rechts of seksistisch? Doe het zelf! Maak je eigen magazine!

Naast de boekjes zelf, maken of organiseren zinesters workshops (weeral om anderen aan te moedigen om zelf creatief aan de slag te gaan), tentoonstellingen, zinebeurzen en -festivals, zinebibliotheken, online archieven (met printbare zines gescand in pdf-formaat), zinedistro’s (DIY projecten om zines te distribueren en verkopen), boeken over zines, etc.

Waarom als feministe een zine maken?

Zines zijn een bruikbaar medium voor feministes omdat ze makkelijk, snel en goedkoop te maken zijn (alleen of samen met anderen), ze daarom ook telkens weer door anderen gekopieerd en verspreid kunnen worden, je je creatief kan uitleven met het maken van een zine, je je gedachtes en ervaringen met anderen kan delen en je je feministische ideeën ermee kan verspreiden. Je hebt weinig of geen technische kennis nodig (bv over het maken van een website of het layouten van een professionele publicatie), je hebt zelfs geen computer nodig (hoewel je er wel gebruik van kan maken). Bovendien, omdat zines zelfgemaakte papieren boekjes zijn, zijn ze veel aangenamer om in te lezen dan teksten op een computerscherm. Ook appreciëren lezeressen de creativiteit en persoonlijkheid die zines uitstralen. Het is minder een massamedium (hoewel ze wel in grote oplages gekopieerd en verspreid kunnen worden) en dus wanneer je een zine in je postbus krijgt, lijkt het eerder of het een cadeautje is speciaal voor jou gemaakt.

Scumgrrrls nr 18 is uit!

Na anderhalf jaar wachten is het 18de nummer van het Scumgrrrls magazine eindelijk van de persen gerold. In een nieuw jasje – ander formaat, dikker, gelijmd in plaats van geniet, glanzend papier, prachtig gedrukt, paars lettertype, nieuwe vormgeving – en met extra veel bladzijden boordevol interessante artikels geïllustreerd met creatieve tekeningen en foto’s, zal dit nummer het wachten zeker waard zijn.

Centraal staan bijdragen i.v.m. het thema “domestiCITY” (private versus publieke sfeer, huizen, huishouden, etc): teksten, interviews en illustraties over o.a. architectuur, je levenspuzzel, gemeenschapshuizen, “domestic discipline” en Take Back The Night. Daarnaast vind je artikels over de N-VA, de “dag van de rok”, de Arabische lente, hormonale gender“stoornissen”, de film Il Corpo Delle Donne, het vrouwenfilmfestival Elles Tournent en nog veel meer. De teksten zijn geschreven in drie talen – Engels, Frans of Nederlands – telkens voorzien van een samenvatting in de overige twee talen.

Feministisch zine: Shape & Situate

Zines kunnen als zelfgepubliceerde low-budget magazines gezien worden, maar ze zijn ook zo veel meer. Er is een ontzettend grote artistieke en inhoudelijke vrijheid aangezien de zinemakerster volledig zelf bepaalt waarover ze schrijft/tekent en hoe wat leidt tot creaties die zelfs bij alternatieve media of radicaal linkse magazines niet mogelijk zijn.  Meer over zines kan je hier op deze blog lezen en ongetwijfeld ga ik er binnenkort nog meer over schrijven. Eenmaal een zinefreak, altijd een zinefreak, en aangezien ik met het zinevirus besmet ben, is er geen ontkomen meer aan!

Wat ik bijvoorbeeld nog nooit bij een magazine heb gezien is een volledige publicatie vol pagina-grote posters. Er zijn wel boeken die gewijd worden aan posters, vooral luxueuze kunstboeken, maar die zijn dan gewoonlijk erg duur. Shape & Situate, een van de recente zines die in mijn postbus terecht kwamen, is dat niet. Dit zine is een bundeling van zwart-witte A5 posters – tekeningen, foto’s, met of zonder tekst – die goedkoop gekopieerd zijn. Het is met andere woorden een toegankelijke vorm van kunst. Ook toegankelijk is de deelname aan het creatieproces. Iedereen is sowieso in staat om haar eigen zine te maken (dringend eens een DIY handleiding schrijven voor deze blog…) en bijdragen in postervorm voor Shape & Situate #2 worden met open armen ontvangen.

Feministisch magazine: Shameless

Enkele weken geleden viel Shameless Magazine nr. 14 in mijn brievenbus. Dit Canadese tijdschrift had ik ontdekt dankzij Coco Riot, een Spaanse striptekenares die in Canada woont en die illustraties maakt voor Shameless. En wat een ontdekking! Al bladerend door dit feministische magazine vond ik het jammer dat er in mijn tienerjaren niet zo’n tijdschrift in de winkelrekken lag. Shameless richt zich vooral op tienermeisjes en transjongeren van allerlei achtergronden, maar ook “oudere” mensen kunnen van iedere pagina genieten.

In Shameless nr. 14 komen onder andere aan bod:

• seksuele opvoeding (op school)
• feminist zijn als transman
• hoe aan je ouders vertellen dat je transgender bent
• een zwangerschapstest kopen
• het Canadese feministische jongerenactienetwerk RebELLEs
• kritiek op reclame
• kritiek op de Body Mass Index (BMI)
• een DIY handleiding om zelf “broekklemmen” te maken die vermijden dat je broekspijpen tijdens het fietsen tussen de wielen terecht komen
• interviews met een filmmaakster, een theaterregisseuze en een muzikante

Het tijdschrift wordt gemaakt door vrijwilligsters en bestaat al enkele jaren. Shameless heeft ook een blog (waarvan enkele hoogtepunten in de papieren versie te vinden zijn) die de moeite waard is en regelmatig wordt aangevuld.