“Een dwingende sociale waarschuwing die zijn vergelijking met 1984 van George Orwell kan doorstaan.”
“Een leerrijke fabel vanuit de schaduwen van een duistere wereld.”
“Je ziet zo een musical van haar werk voor je ogen, met de beste drag kings en queens als de mannetjes en vrouwtjes uit haar wereld.”
–
Niet één, maar twee boekbesprekingen verdient dit werk. Ik zal dit boek op twee manieren bespreken, ten eerste als een werk van romantische fictie, en ten tweede als een werk gezien vanuit de academische wetenschap.
Darwin voor Dames, geschreven door Griet Vandermassen – een nieuwkomer in het schrijverslandschap maar hopelijk een blijver – is een mooi uitgewerkt verhaal over, uiteindelijk, een wereld met dezelfde waarden en vragen, verdriet, pijn en hoop die we bij ons in de menselijke leefwereld aantreffen.
Waar het boek vooral in uitblinkt is de manier waarop het een volledig alternatieve wereld schetst, uitmuntend in zijn gedetailleerdheid en herkenbaarheid. Het is niet als door een spiegel kijken, het is als door een spiegel kijken die in een troebel moeras ligt, met allerlei gemuteerde wezens, waterplanten en fantastische vissen die een adembenemend schouwspel uitbeelden dat toch helemaal anders is dan de wereld die wij kennen. Het is alsof aliens de planeet Aarde geobserveerd hebben zonder ook maar iets te begrijpen van de onderliggende cultuur of sociale processen, en dan hun eigen hilarische kijk op de werkelijkheid gepresenteerd hebben.
Griet Vandermassen gaat op uiterst originele manier te werk: in plaats van, zoals veel fantasy schrijvers, een wereld te bedenken met demonen en duivelse wezens, schept ze een wereld met wezens die uiterlijk gelijk zijn aan de mens, maar helaas niet zoals wij beschikken over vrije wil. In haar wereld zijn de wezens, die ze grappig-inventief ook mensen heeft genoemd, gebonden aan zeer sterk verinnerlijkte gedragscodes. Het is een beetje zoals de sterk geformaliseerde rituelen die je wel eens aantreft in de menselijke wereld (huwelijken, begrafenisplechtigheden, regendansen), maar deze in haar wereld zijn niet door sociale mores ingegeven maar door een – get this – innerlijke “evolutionaire” drang. Het zit in de genen, en dat is interessant.
Ze combineert in haar werk visies op mensen en op dieren, wat je ook ziet in de naamgeving: de mannelijke “mensen” in haar wereld zijn mannetjes, de vrouwelijke “mensen” vrouwtjes. Het is als een antropoloog die een diersoort beschrijft, en dit is een gezichtspunt dat ze door het hele boek aanhoudt, een erg originele manier van vertellen. Het is alsof je een wetenschappelijk boek van een andere planeet leest.
Doorgaan met het lezen van “Boekbespreking – Darwin voor Dames van Griet Vandermassen (eerste versie)” →