Recensies: boeken over muziek en muzikantes

Dit jaar heb ik een handvol boeken over muziek gelezen. Daar zat onder andere een handige gids bij over hoe zelf muziek opnemen: Je Eigen Muziek Op Internet, enkele songboeken met partituren van de band Alice in Chains en Babes in Toyland: The Making and Selling of a Rock’n Roll Band, een soort bandbiografie over de periode waarin Babes in Toyland hun eerste mainstream album uitbrachten. (Dat laatste boek kreeg ik ooit cadeau van een Nederlandse vriendin die het dubbel had, inclusief L7 sticker binnenin!). Maar ik las in 2019 vooral memoires geschreven door muzikantes die in de bands Hole, Babes in Toyland, en The Slits speelden. Die boeken zal ik hier bespreken:

Tweede Sekse Blog playlist #002

Radio De Tweede Sekse is terug met weer wat nieuwe earcandy! Klik hier voor de eerste playlist.

The Blue Screen of Death
(bleeperige technopunk waar zelfs techno-haters zoals mij van smullen)

 

Megaphones
(riot grrrl punk uit Keulen, mét megafoon!)

Feministische muziek deel 11 – riot grrrl

De laatste tijd worden er allerlei projecten ter herinnering aan “riot grrrl” gelanceerd, dus leek het me een goed idee om er een blogpost aan te weiden. Et voilà:

Relmeiden?

Wat is dat nu weer, riot grrrl? Riot grrrl is een ondergrondse feministische beweging of netwerk binnen de punk of DIY cultuur. Het ontstond begin jaren 1990 als reactie tegen de uitsluiting en het seksisme in de punkscene. Vrouwen begonnen hun eigen bands op te starten, zines te schrijven, festivals en andere bijeenkomsten (picknicks, congressen, praatgroepen) te organiseren en feministische teksten te schrijven en zingen. Het was geen van boven af georganiseerde beweging, maar een los netwerk van feministes, met bands, zines en andere projecten die spontaan ontstonden. Verbonden door een passie voor feminisme en muziek, inspireerden vrouwen elkaar wederzijds om zelf te beginnen schrijven, muziek te spelen, te filmen, te fotograferen, actie te voeren, etc. Ze konden in de riot grrrl beweging ook terecht om te praten en schrijven (bv. in praatgroepen, liedjes of zines) over moeilijke persoonlijke onderwerpen zoals coming out als lesbienne, incest en seksueel misbruik, schoonheidsnormen en de gevolgen daarvan op je zelfbeeld, etc.

Een doos vol zines – recensies deel 3

En hier zijn we weer met een vers hoopje zinerecensies! De zines die we hier bespreken zijn nog afkomstig van het Queer Zine Fest London 2013 (ja, ’t was veel leesvoer en dit is nog niet alles) en behandelen allerlei feministische en queer onderwerpen zoals riot grrrl, okselhaar, anarcha-feminisme, transmuzikanten, abortus, inspirerende vrouwen van vroeger en nu… Het zijn zines met posters, artikels, tekeningen, interviews, collages en strips, vanalles wat. Contactgegevens of websites waar je de zines kan bestellen staan telkens bij de recensie.

Binnenkort: recensies van zines van de Alternatieve Boekenbeurs in Gent, van een queer-feministisch festival in Leipzig, en geprinte zines die je online kan downloaden!

Feministische muziek, deel 10 – enkele nieuwe bands om te checken

Soms besef ik dat ik niet meer helemaal kan volgen met de huidige golf van DIY feministische/vrouwenbands. De namen die spontaan in me opkomen als ik een lijstje van favoriete bands moet opsommen zijn bands die niet meer bestaan of al heel wat jaren meegaan zoals L7, Lost, Happy Home Makers, Protestera, Harum Scarum, Kittie en Beyond Pink. Dus daar moest dringend iets aan gedaan worden. Vorig jaar ben ik naar 2 buitenlandse Ladyfests geweest, en daar kwam ik veel verrassende nieuwe bands tegen. Ook platenlabels zoals Emancypunx Records bieden vers luistervoer.

Hieronder vind je 9 female-fronted en vaak ook feministische bands die mij bijzonder aanspraken, enkele bands om in de gate te houden (en te beluisteren, live te gaan bekijken en te promoten):

Vagina Dentata zoekt:

De feministische band Vagina Dentata zoekt:

• een repetitieruimte: nu repeteren we in Leuven, maar we zoeken iets meer richting Brussel/Gent dat makkelijk bereikbaar is met het openbaar vervoer. Liefst gratis of goedkoop en met drumstel en versterkers aanwezig of opbergbaar.
• een bassiste: we willen onze band graag vervolledigen met een feministische bassiste! Speel je bas of ken je een bassiste, laat het ons weten!

Contacteer ons op: vaginadentatacrust@gmail.com.

Feministische muziek deel 9 – Ladyfest

Lady-wat?

Ladyfest is een feministisch non-profit DIY festival dat op allerlei plaatsen over de hele wereld georganiseerd wordt. Vrouwelijke artiestes staan centraal, maar het grootste deel van het programma is toegankelijk voor iedereen (behalve soms bepaalde workshops enkel voor vrouwen). Er is niet enkel muziek, maar je kan er ook deelnemen aan workshops en acties en genieten van films en tentoonstellingen. Verder vind je er vaak lezingen, performances en spoken word, een marktje met zines en handwerk, eten, en nog veel meer. De feministische invloed is duidelijk zichtbaar in de geëngageerde kunst gemaakt door vrouwen, debatten over feministische thema’s en workshops over zelfverdediging, techniek, skaten en andere traditioneel-mannelijke bezigheden. Ladyfest is een festival door vrouwen, voornamelijk gericht op vrouwen (maar iedereen is welkom) om vrouwen te stimuleren om zelf creatief en actief aan de slag te gaan, om feministische netwerken op te bouwen en kennis, vaardigheden en ervaringen te delen en om ons samen te engageren tegen alle uitingen van seksisme. Ook al is het kernidee hetzelfde, toch is ieder Ladyfest anders en uniek en wordt het festival bepaald door de lokale context en de ideeën en smaak van de organisatrices.

Vrijheid voor Pussy Riot!

Pussy Riot is een groep anonieme gemaskerde Russische riot grrrls die met hun punkoptredens op publieke plaatsen heel wat ophef hebben veroorzaakt. Ze hebben van de straat, winkeletalages, het Rode Plein en een orthodox-christelijke kathedraal hun podium gemaakt. En met het optreden op die laatste locatie waren de kerk en ook de politieke gezagsdragers – de teksten die ze zongen waren erg kritisch over Putin en zetten de “heilige maagd” aan om een feministe te worden – niet bepaald gelukkig. Het optreden leidde tot de arrestatie van drie van de vermoedelijke bandleden van Pussy Riot. De drie zitten nog steeds vast, ondanks solidariteitsacties in Rusland en de rest van de wereld.

Dit is een filmpje van het optreden van Pussy Riot in de kathedraal:

 

Feministische muziek, deel 8 – Scandinavische grrrlpunk

De Scandinavische landen zijn niet enkel op vlak van campagnes tegen geweld op vrouwen, prostitutiebeleid en gender equality een voorloper, maar ook op vlak van feministische (punk)muziek! Het is iets waar ik best wel jaloers op ben eigenlijk… Was er in België maar zo’n grrrl muziekscene zoals in bijvoorbeeld Zweden of Finland!

Luister maar…

 

Beyond Pink:

 

Drain STH:

Oproep: bandleden voor feministische band

ZOEKERTJE:

Zoals je eerder al kon lezen ben ik op zoek naar bandleden om een feministische band op te richten. Sinds kort woon ik in Gent en ik koester een stille hoop om hier veel feministische muzikantes en queer punksters aan te treffen. Ik speel zelf gitaar en dus ontbreken vooral nog drum en zang. Eventueel ook bas, tweede gitaar, viool, keyboard, kazoe, saxofoon… Ervaring is niet nodig, enthousiasme wel!

Liefst wil ik muziek spelen in deze genres: punk, crust, hardcore, riotgrrrl, queercore, grunge, electropunk, metal, vanalles-wat-allegaartje of een combinatie daarvan. Dus met gitaren en niet te zacht. Qua songteksten zijn feministische onderwerpen uiteraard verplicht. 😛

Feministische muziek deel 4: Women’s Liberation Rock Bands

chicago women's liberation rock band

Feministische muziek zoals Gossip, Bikini Kill, Ani DiFranco, Team Dresch, L7 … het lijkt een derde golf fenomeen, iets eigen aan de huidige generatie jonge feministes en hun DIY cultureel activisme. Maar natuurlijk waren onze feministische voormoeders ook geïnteresseerd in muziek, alleen was het enkele decennia geleden (nog) minder vanzelfsprekend om als vrouw/meisje een instrument te leren en in een band te spelen.

In deel 1 van onze reeks Feministische Muziek werd het queercore genre met Team Dresch als een van de grondleggers toegelicht. Deel 2 verzamelde een lijst van feministische platenlabels van vroeger en nu en deel 3 ging over (online) radio. In deze tekst zal ik twee rockgroepen bespreken die uit de women’s liberation movement of “vrouwenbevrijdingsbeweging” van de tweede feministische golf ontsproten. Deze groepen, The New Haven Women’s Liberation Rock Band en The Chicago Women’s Liberation Rock Band, waren actief rond 1970 en waren – voor zover ik weet – de eerste expliciet feministische rockbands. De laatste tijd ben ik veel over het radicaal feminisme en de vrouwenbevrijdingsbeweging uit de tweede golf aan het lezen om te leren van de vorige generaties feministische activistes en als inspiratiebron. In die boeken ontdekte ik dat er begin jaren 1970 ook feministes waren die rockmuziek maakten en natuurlijk wilde ik niet alleen over hen lezen; ik wilde hen ook horen!

feministische muziek deel 3: radio

Het medium radio fascineert mij al een tijdje. Ik luister nochtans niet zo veel naar de radio, maar dat komt omdat er bij de reguliere radiostations niet echt interessante niet-commerciële gender-evenwichtige radioshows te vinden zijn. Enkele jaren geleden luisterde ik steevast naar “les années 90”, een rubriek op radio 21. Maar radio 21 bestaat intussen niet meer en die jaren ’90 – riotgrrrl/grunge/alternatieve muziek komt op de Belgische radiogolven nog maar zelden voor. Maar gelukkig bestaan er wel een aantal radioshows, radiostations en podcasts met een DIY en/of feministische focus die online te beluisteren zijn. Hier enkele voorbeelden:

ONLINE RADIO

Suck My Left One

op Subcity radio uit Glasgow

“Taking the early 90s Washington and Olympia Riot Grrrl scene as a starting point, Suck My Left One is a riot of 90s punk and hardcore, trashy feminist electro-pop, 80’s post-punk, and new unearthed ladyfesters from around the world. It’s going back to the subversive side of 60s girl groups and forward to unearth new music from queers, grrrls, zinesters, punks, freaks and electro-geeks carrying the torch of Revolution Girl Style Now!”

Sapho L’ Dire

op Radio Air Libre uit Brussel

“Une émission voyageuse, curieuse et militante. Chaque émission est le résultat de la rencontre de la personnalité des animatrices avec la vie quotidienne et/ou une invitée. Sous forme de rubrique annoncée ou dans le courant de la discussion, chaque émission apporte son lot d’informations littéraires, musicales, militantes, historiques… Partant du constat que l’école et la société de l’information telles que nous les vivons aujourd’hui font le choix d’une information et d’une formation intellectuelle partielles et partiales, patriarcales, capitaliste, nous voulons nourrir l’autre côté, l’idée d'(au moins) une alternative.”

feministische muziek deel 2: platenlabels

Om je eigen muziek naar een publiek te brengen kan je veel optredens doen, maar je kan daarnaast ook je muziek opnemen en uitbrengen op CD, cassette of vinyl. Platenlabels helpen daarbij en zorgen voor de verspreiding van je album of single (en radiozenders bij de reclame voor je muziek: zie deel 3 van de rubriek Feministische Muziek). Maar de mainstream platenmaatschappijen maken selecties van groepen op gebied van wat zij denken dat verkoopbaar is. Vrouwenrockgroepen of feministische bands zitten daar zelden bij. (Enkele uitzonderingen zijn Gossip en Le Tigre.)

Zoals je in deel 1 van de rubriek Feministische Muziek al kon lezen, zijn er heel wat vrouwengroepen en muzikantes die hun muziek zelf uitbrengen (in eigen beheer) en zelfs hun eigen platenlabel opstarten. Team Dresch was daar een goed voorbeeld van. Drie van de bandleden hadden een label: Chainsaw, Candy-Ass en Mr. Lady. Naast platenlabels die muziek uitgeven is er ook een manier nodig om muziek te verspreiden. Bij DIY groepen zorgen distro’s daar meestal voor. Dit zijn non-profit DIY distributieprojecten voor muziek, zines en/of andere zelfgemaakte creaties (T-shirts, juwelen, stickers, etc).

Ik ga hieronder een opsomming maken van onafhankelijke platenlabels van vrouwen, feministes, transpersonen en queers, van vroeger en nu. Deze lijst is verre van compleet aangezien ik niet alle labels ken – er zijn er vast nog veel meer – of er misschien enkele vergeten ben. Aanvullingen op deze lijst kunnen als commentaar onder de tekst gepost worden.