De vrouw weer eens op haar plaats gezet: aan de haard, of in een mannelijke bedstee.
Het literaire tijdschrift Deus ex machina bracht een speciaal nummer uit, waarin ‘vrouwen het hoogste woord voeren’ (er zijn ook bijdragen van mannelijke auteurs). Gezien de geringe aandacht die doorgaans aan vrouwelijke literartistes besteed wordt, is zo’n initiatief toe te juichen (spoiler: wacht nog eventjes met het bovenhalen van die loftrompet).
Ter gelegenheid van de speciale uitgave is de titel gewijzigd in Deus ex vagina (alarmbel). Daar is vast over nagedacht, maar mijn wenkbrauwen schieten er alvast de hoogte van in. Zowel letterlijke als figuurlijke vertaling zijn weinig literair noch vrouwverheerlijkend. God (m) uit een vagina (v)? Een redding uit een vastzittende situatie, door het vrouwelijke geslachtsorgaan (in plaats van ‘als door een goddelijke interventie’)? Het vrouwelijke literaire overwicht in het nummer belichten door ‘vagina’ in de titel te plaatsen, daar is vast een hoop creatieve brainstorming aan te pas gekomen…
Maar oké, ik laat de titel voor wat ze is. De uitgave is in twee verdeeld: een ‘serieus’ deel en een ‘speels’ deel (schellere alarmbel), met afzonderlijke covers. Het serieuze deel is veelbelovend, daar ga ik straks op in.
Eerst het ‘speelse deel’ even onder de loep nemen. Mijn aanvankelijke gejuich verstomde bij het lezen van de inleiding. Enkele fragmenten hieruit blazen de behoorlijk overkomende inhoud als een kaartenhuis van tafel. Ik citeer: “Deus ex Machina verleidt als op een bal masqué en wordt Deus ex Vagina, een literair damesblad voor de spelende vrouw. Vrouwen van vandaag willen zich niet in een keurslijf laten dwingen door maatschappelijke conventies en vinden het leuk te experimenteren met verschillende rollen. De hedendaagse vrouw is niet enkel Madonna en Hoer, maar ook Coquette, Muurbloempje, Allumeuse, Duivelin, Keukenmeisje, Literair Wijf, Femme Fatale of Sirene.” (oorverdovend loeiende alarmbel, onmiddellijke evacuatie genoodzaakt!!)
Damesblad?! Spelende vrouw? Keukenmeisje?! Hoer?! Madonna?! God verhoede het dat vrouwen serieus genomen worden in de “L”iteratuur! Laten we ze vooral betuttelen, en reduceren tot een voorwerp uit weinig geïnspireerde mannelijke fantasieën (zoals in zowat de rest van de maatschappij). Snoer ze de mond, zodat ze – o wee, hoor ik daar enkele knieën bibberen? – geen bedreiging vormen voor het mannelijke ego!
Let op het gebruik van hoofdletters in de tekst: “De Madonna” – o, knieval, “De Hoer” – o, bewonderende uitroepen. De goede, hedendaagsche vrouw is niet alléén dat, maar veel meer. Noem uzelf een hoer, zo u wil, maar niet mij, niet een vrouw, niet de vrouw.
Doorgaan met het lezen van ““Deus ex machina”: deus non habet vaginam” →