Een Nederlandse transgender geschiedenis

door Hanna

De laatste jaren is er veel aandacht voor transgender mensen. Die aandacht lijkt uit de lucht te komen vallen, net als de stijgende aantallen trans mensen die uit de kast komen. Het is soms alsof zich, binnen een paar jaar, een bliksemsnel emancipatieproces voltrekt. Maar dat is schijn. De juridische, medische en sociale verworvenheden van trans mensen zijn de uitkomst van een veel langer emancipatieproces, dat kort na de Tweede Wereldoorlog is begonnen.

Advertenties

Against Me – True Trans Soul Rebel

Opbeurend nummer van de dag:

Een radicaal instituut

door Hanna

Op een dag in september 2017, toen ik op bezoek was in Berlijn en het weer onverwachts zonnig bleek, besloot ik een wandeling in het park Tiergarten te maken. Ik liep vanaf het Bundeskanzleramt (het werkpaleis van Angela Merkel) langs de Spree in westelijke richting en kwam, vlak nadat ik het Haus der Kulturen der Welt gepasseerd was, een onopvallende roestbruine gedenkzuil tegen. De zuil herinnerde aan een gebouw dat op een steenworp afstand had gestaan en dat de geallieerde bommen niet heeft overleefd: het Institut für Sexualwissenschaft. De naam is bedrieglijk. Het gaat om veel meer dan een wetenschappelijk instituut. De in 1919 opgerichte onderzoeksinstelling, gevestigd in een statige villa in Tiergarten, was een plek waar in de jaren twintig revolutionaire socialisten in het geheim konden samenkomen, een plek waar homoseksuele intellectuelen hun beginnende emancipatiestrijd coördineerden en het was de plek waar voor het eerst in de geschiedenis trans mensen de medische zorg konden krijgen die ze nodig hadden.

Trans, TERFs en Playboy.

Overvallen op de kruispunten #10

Overvallen op de kruispunten – de column van Evie Embrechts op De Tweede Sekse Blog, telkens op zondag.

Trans, TERFs en Playboy.

Ik haat Playboy. Dat zou geen nieuws moeten zijn, laat staan dat er feministen zouden afwijken van mening daarover. Toch is het zo. Playboy is één van de drijvende krachten achter vrouwenhaat in deze wereld. Niets wat zij doen heeft een goeie intentie, nu niet, vroeger niet, nooit niet. Het enige positieve dat we over wijlen Hugh Hefner kunnen zeggen is dat hij dood is. Het is iemand op wie perfect die leuke uitspraak van toepassing is: “I have never killed a man, but I have read many an obituary with great pleasure.”

Genderneutraliteit en feminisme

door Hanna

Genderneutraliteit veroorzaakt de laatste maanden veel opwinding in de westerse media. In augustus was er veel discussie over de NS die aankondigde dat reizigers vanaf 10 december niet meer met “dames en heren” maar met “beste reizigers” aangesproken zouden worden. In dezelfde week kwam de gemeente Amsterdam in het nieuws met de genderneutrale taalgids voor haar ambtenaren. De ophef was nauwelijks tot bedaren gekomen toen het Britse warenhuis John Lewis begin september aankondigde dat de labels “boy” en “girl” uit de kinderkleding verwijderd zouden worden. Een stap die een paar weken later door de HEMA nagevolgd zou worden.

Nu is het toe te juichen dat gendernormen minder invloed krijgen op ons leven. Als niet meer zo strak is voorgeschreven welke kleding door mannen en welke kleding door vrouwen gedragen mag worden, wordt het voor transseksuele mensen in transitie en voor non-binaire mensen makkelijker en veiliger om zich in de openbare ruimte te begeven. Ook cis mensen zullen zich niet meer angstig hoeven af te vragen of ze zich wel voldoende mannelijk of vrouwelijk presenteren. Toch komen in het kielzog van dit goedbedoelde streven naar genderneutrale kleding en taal ook ideeën en praktijken mee die best eens tegen het licht gehouden mogen worden.

Hoopvolle trans cinema

door Hanna

Meestal loop ik niet warm voor films over trans personen. Zelfs als ze niet openlijk transfoob zijn, vliegen ze vaak alsnog uit de bocht doordat ze een exotisch spektakel van transseksualiteit maken en het trans personage als de Ander neerzetten. Daar zit je dan als eenzame trans vrouw in een bioscoopzaal vol cis mensen voor wie er geen vuiltje aan de lucht is. Zelfs het feit dat cis acteurs en actrices gecast worden als trans vrouwen en mannen zien veel cis mensen nog altijd niet als een probleem. Zo zagen we kort geleden nog Elle Fanning als een trans jongen in Three Generations en het lijkt erop dat we Matt Bomer binnenkort als trans vrouw zullen zien in de film Anything.

Over essentialisme

Toen ik een veertien jaar oud trans meisje was, in een tijd waarin trans mensen alleen konden overleven door onzichtbaar te zijn, hoorde ik voor het eerst op school, tijdens Frans, over Simone de Beauvoir. Ze was nog niet zo lang dood en dus nog een tijdgenote, niet iemand uit een grijs verleden. Die eerste kennismaking met haar ideeën was schokkend en bevrijdend. Hoe vrouwen vandaag waren – hoe ze zich gedroegen, hoe ze eruitzagen, waar ze goed en slecht in waren, welke ambities ze hadden – was niet “natuurlijk”, maar het gevolg van dwingende sociale normen waaraan ze zich aanpasten: je wordt niet als vrouw geboren, je wordt vrouw. Ik vond het een radicaal en aanvankelijk ook heel vreemd idee, maar het was een idee dat me iets vrijer liet ademhalen en dat ik daarom enthousiast omarmde. Ik haatte mijn lichaam niet minder, maar de categorieën “man” en “vrouw” hadden iets minder gewicht voor me. Vrouwen waren niet wezenlijk anders dan mannen en het “eeuwig vrouwelijke”, dat vrouwen eens en voor altijd definieerde en gevangen hield in een “vrouwelijke sfeer” met “vrouwelijke bezigheden”, bestond niet. Zo werd ik feministe.

Schrödingers trans persoon – column

Overvallen op de kruispunten #4

Overvallen op de kruispunten – een nieuwe column van Evie Embrechts op De Tweede Sekse Blog, telkens op zondag. Alle reacties welkom, veel leesplezier.

Schrödingers* trans persoon

Zijn trans personen nu zo gevaarlijk dat we geweerd moeten worden uit toiletten, of zo ongevaarlijk dat we niet kunnen vechten in een leger? Zijn we zo klein in aantal dat we eigenlijk genegeerd kunnen worden en geen speciale behandeling verdienen, of zo groot en machtig dat we samenlevingen kunnen besmetten en bewegingen overnemen met onze Geheime Agenda™ ?

Trans pioniers in de pers

door Hanna

Op Delpher, een website van de Koninklijke Bibliotheek, zijn behalve gedigitaliseerde boeken en tijdschriften ook ruim 11 miljoen krantenpagina’s uit de periode 1618-1995 te doorzoeken. Het is een fractie van wat er in die periode gepubliceerd is en de collectie groeit nog steeds, maar het is toch al een enorme massa. Zo enorm, dat je mag verwachten dat je zelfs over een kleine groep als trans mensen nog redelijk veel artikelen zal vinden. Dat lijkt misschien niet zo opwindend, maar die krantenartikelen geven juist door hun tijdgebondenheid een indruk van hoe er over transgender mensen werd gedacht. Je kunt ook proberen na te gaan of dat denken is veranderd in de loop van de tijd. Is de pers respectvoller over ons gaan schrijven? Worden trans mensen zelf ook aan het woord gelaten? En zo ja, wat zeggen trans mensen dan eigenlijk over zichzelf in die historische kranten?