Lady-wat?

Ladyfest is een feministisch non-profit DIY festival dat op allerlei plaatsen over de hele wereld georganiseerd wordt. Vrouwelijke artiestes staan centraal, maar het grootste deel van het programma is toegankelijk voor iedereen (behalve soms bepaalde workshops enkel voor vrouwen). Er is niet enkel muziek, maar je kan er ook deelnemen aan workshops en acties en genieten van films en tentoonstellingen. Verder vind je er vaak lezingen, performances en spoken word, een marktje met zines en handwerk, eten, en nog veel meer. De feministische invloed is duidelijk zichtbaar in de geëngageerde kunst gemaakt door vrouwen, debatten over feministische thema’s en workshops over zelfverdediging, techniek, skaten en andere traditioneel-mannelijke bezigheden. Ladyfest is een festival door vrouwen, voornamelijk gericht op vrouwen (maar iedereen is welkom) om vrouwen te stimuleren om zelf creatief en actief aan de slag te gaan, om feministische netwerken op te bouwen en kennis, vaardigheden en ervaringen te delen en om ons samen te engageren tegen alle uitingen van seksisme. Ook al is het kernidee hetzelfde, toch is ieder Ladyfest anders en uniek en wordt het festival bepaald door de lokale context en de ideeën en smaak van de organisatrices.

Ladyfest is 12 jaar geleden ontstaan in Olympia, WA in Amerika. Daar besloot een groep vrouwen waarvan enkelen actief waren geweest in de “riot grrrl”beweging [1] (zoals leden van Sleater-Kinney) om opnieuw iets te doen met muziek en feminisme. Want het was broodnodig. Nog steeds. Vrouwen maken overal geweld mee en ze zijn zelfs niet veilig op een muziekfestivals, waar ze worden lastig gevallen en betast en zelfs verkracht (bv. op het Woodstock festival). Ook worden de podia van de conventionele festivals bevolkt door een grote meerderheid van mannen. Er was en is nood aan een festival waar vrouwelijke talenten zichtbaar zijn en de vrouwen in het publiek zich op hun gemak voelen. Tien jaar na de opkomst van riotgrrrl was seksisme in de (alternatieve) muziekscene helaas nog niet verdwenen en feministes engageerden zich om daar iets aan te doen. De organisatrices in Olympia schoten in actie en zo ontstond Ladyfest. Meer dan tien jaar verder is Ladyfest uitgegroeid tot een wereldwijd feministisch netwerk en nog steeds is het festival een verademing.

In de jaren die op het eerste Ladyfest volgden, kende het Ladyfest-fenomeen een enorme groei. Ieder jaar werden er meer gelijkaardige festivals georganiseerd, overal ter wereld. Muziekliefhebsters, feministes, activistes, transpersonen, lesbiennes, riot grrrl reisden naar Ladyfests in andere landen of steden en werden geïnspireerd om er zelf een te organiseren.  Er hebben Ladyfests plaatsgevonden in bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Japan, Indonesië, Mexico, Brazilië, Nederland, Frankrijk, Zuid-Afrika, Canada, Australië, Roemenië, Zweden, Italië, Zwitserland, Luxemburg, Oostenrijk, Polen, Nieuw-Zeeland, en België (zie verder). Wat bijdroeg aan de verspreiding van het Ladyfest-concept, was dat op de oorspronkelijke website van Ladyfest Olympia de verslagen van de vergaderingen gepubliceerd werden en dat er een lijst bijgehouden werd van alle ladyfests die over de hele wereld plaats vonden.[2] Dit zette aan om zelf aan de slag te gaan en creëerde een internationaal netwerk.

Ladyfest in België

In 2002 vond het eerste Ladyfest in België plaats, in Leuven. Het was maar 1 avond, maar toch was het een krachtig begin. Ladyfest Leuven was ook meteen het tweede Europese Ladyfest, na Glasgow in 2001. Op het podium stond Bunnies On Strike (als band en als spoken word duo), Jeanne Spicuzza, Sleepy Lili en Rose Turtle Ertler. Er waren standjes met zines, muziek en stoffen maandverband en vooral een aangename sfeer. Ik hielp mee met de organisatie en dat was een fantastische ervaring. Een ladyfest mee maken is nog leuker dan een ladyfest meemaken.

De jaren daarna volgden er drie Ladyfests in Luik en verschillende (mini-)Ladyfests in Brussel. Soms door dezelfde personen georganiseerd en vaak weer met nieuwe organisatrices. Ik denk dat ik er geen enkele gemist heb.

Vorig weekend was het weer fe(e)st in Brussel. Een enthousiaste groep vrouwen had een driedaags festival met een interessant en divers programma georganiseerd. De muziek ging van hiphop tot indierock en humoristische performances tot anarchistische accordeons. Mij bleven vooral Blockshot, Hands Up Boys en Zratila se Kocka bij. De films die ik zag gingen over radical cheerleading en longboards. Ik heb ook een workshop over longboards gevolgd dat verschillende deelneemsters enthousiast maakte om er na het ladyfest mee verder te gaan. Daarnaast waren er workshops over verbale zelfverdediging door de feministische weerbaarheidsorganisatie Garance, computers demonteren, lassen, feministische posters maken en het gebruik van open source in artistieke praktijk door Constant vzw. Op de muren prijkten fragmenten uit de lesbische grafische roman Les Chroniques Mauves, tekeningen van Sisca Locca en collage-illustraties van Diane Delafontaine en onder het motto “Pussy Colorama” kon je zelf vagina’s uit het Cunt Coloring Book inkleuren die aan een wasdraad werden opgehangen. Verder was er een bykebus van Djette Samen Onderweg die fietsers en voetgangers begeleidde naar een van de ladyfest locaties en al fietsend muziek maakte. Ook leuk was dat de tatoeëerster van Lever L’Encre een wedstrijd had uitgeschreven voor het beste ontwerp van een feministische tatoeage. De winnares won die tatoeage gratis en voor niets. Verder waren er leuke ladyfest spulletjes te koop en overheerlijke koekjes, gebak, groentetaart en muffins aan vrije bijdrage waar ik vooral tijdens mijn shifts aan de merchandise- en eetstand niet van af kon blijven.

Een van de allerleukste dingen voor mij aan Ladyfest is het terugzien van vele vriend-inn-en en het ontstaan van nieuwe vriendschappen. De sfeer is altijd gemoedelijk en vrolijk. Bezoeksters zijn nieuwsgierig en enthousiast. Artiestes zijn evengoed bezoeksters en omgekeerd. Het DIY-idee staat centraal en elkaar hierin steunen is cruciaal. Daarom heb ik altijd heimwee als het voorbij is. Maar niet getreurd, er komen nog Ladyfests!

Waar naartoe?

Als je Ladyfest Brussels 2012 gemist hebt, ga dan op 7-9 september 2012 naar het Ladyfest in Aken. Niet ver van België, dus allen daarheen! Op Grassroots Feminism vind je info over voorgaande Ladyfests . Een overzicht met toekomstige Ladyfests zou handig zijn, maar ontbreekt bij mijn weten op dit moment. Eens googlen of zoeken op facebook naar Ladyfests in jouw buurt kan voorlopig helpen.

Seksisme in de muziekwereld, het negeren van vrouwelijke artiestes en machogedrag tijdens optredens, het is nog steeds de wereld niet uit. Vandaar dat Ladyfests overal verder blijven bloeien. Hoe het festival zal evolueren, zullen we de komende jaren kunnen zien. Tot op een van de volgende Ladyfests!

PS. Bedankt aan alle Ladyfest organisatrices voor de mooie en inspirerende momenten!

(Foto’s gemaakt tijdens Ladyfest Brussel 18-20 mei 2012)

Website van Ladyfest Brussels

–

Voetnoten

[1] Riot grrrl is een feministische stroming in de punkcultuur met bands zoals Bikini Kill, Bratmobile, Sleater-Kinney en Huggy Bear en zines zoals Girl Germs, Bikini Kill, Riot Grrrl Europe, Bunnies On Strike en Girl Soldier.

[2] http://www.ladyfest.org De website wordt nu jammer genoeg niet meer ge-update.

Overzicht artikels over muziek